იალბუზი

იალბუზი ევროპის უდიდესი მწვერვალია. ამ კონუსისებურ მწვერვალზე, თავის მხრივ, კიდევ ორი მწვერვალია, რომელთაგან ერთი აღმოსავლეთით მდებარეობს, ხოლო მეორე _ დასავლეთით. ეს უკანასკნელი პირველზე უფრო მაღალია და 5642 მეტრზე მდებარეობს ზღვის დონიდან;  ხოლო პირველის სიმაღლე 5595 მეტრია.
იალბუზი XI  საუკუნიდან გაერთიანებულ საქართველოში შევიდა და ასე რჩებოდა XX საუკუნის 20_იან წლებამდე.
მეორე მსოფლიო ომის დროს ის ნაცისტებმა დაიპყრეს, თუმცა სულ ბოლოს ქართველებმა დაიკავეს და 1954 წლამდე საქართველოს სსრ_ს შემადგენლობაში შედიოდა.
შემდეგ იალბუზი ხრუშჩოვის ხელისუფლებამ ჩამოაგლიჯა საქართველოს და ის ისევ რსფსრ შემადგენლობაში შეიტანა.

   ვინ უწყის, მაშინ ამ მწვერვალის აღმოსავლური სახელის (იალბუზის) შეცვლაც ეწადათ, მაგრამ ეს ვეღარ მოხერხდა. იალბუზის სვანური სახელი („ფასა“) დღემდეა შემონახული ქართველ ხალხში.

იური სიხარულიძე. პროფესორი. 2012 წ.
იალბუზი და მისი ორი მწვერვალი.